Çocuklarda İnce Motor Becerileri
Anasınıfı öğretmenimiz Nilüfer YAŞAR'a çalışmalarından ötürü teşekkür ediyoruz.
Motor beceriler, günlük hayatta çoğu zaman farkında olmadan yaptığımız hareket ve işleri yerine getirmemizi sağlayan becerilerdir. Çocuklarda motor becerileri geliştirmek için öncelikle kaba ve ince motor beceriler arasındaki farkları bilmek gerekir.
Genellikle, çocuklar doğal gelişimlerinin bir parçası olarak belirli yaşlarda belirli motor becerileri geliştirir, ancak her çocuk bu becerilerde tam olarak aynı zamanda ustalaşmaz. Motor becerilerinin gelişiminde eksiklik olan çocuklar kontrollü, koordineli ve verimli bir şekilde hareket etmekte zorlanır. Böyle durumlarda, doktorunuzun da tavsiyesiyle ev içinde ve dışarıda yapılabilecek çeşitli aktiviteler motor becerileri geliştirmek açısından destekleyici olabilir. Bunun yanı sıra normal gelişimini sürdüren çocuklarda da motor beceri egzersizleri gelişimin daha hızlı ve etkili olmasına yardımcı olur.
İnce Motor Beceriler
İnce motor beceriler, el ve parmaklarda bulunanlar başta olmak üzere küçük kaslar ile gözler arasındaki koordinasyonu ifade eder. İnce motor becerileri geliştirmek, vücutta yazı yazma, küçük nesneleri kavrama, fermuar çekme, düğme ilikleme gibi aktiviteleri üstlenen küçük kasların güçlenmesini ve pratik kazanmasını sağlar. Bu beceriler fiziksel güç, ince motor kontrolü ve el becerisi gerektirir.
Çocuklarda İnce Motor Becerileri Geliştirmek
İnce motor beceriler çocuklara hayatın genelinde ve özellikle de çoğu okul aktivitesinin gerçekleştirilmesinde yardımcı olur. Bu becerilerdeki zayıflıklar, çocukların yemek yeme, okunaklı yazı yazma, bilgisayar kullanma, kitaptaki sayfaları çevirme, giyinme ve kişisel bakım gibi eylemleri yerine getirmelerini zorlaştırabilir.
Peki, bebeklerde ve küçük çocuklarda ince motor becerileri geliştirmek için faydalı aktiviteler/nesneler nelerdir?
1. Oyun hamuru: Oyun hamuru gibi klasik, şekillendirilebilir bir oyuncağa dokunarak oynanan oyunlar çocuklarda motor becerilerin geliştirilmesi için harika bir yoldur.
2. Yapbozlar: Yapboz parçalarını ellerine alıp hareket ettirmek, çocukların başparmak ve işaret parmağıyla yapılan basit kavrama hareketini geliştirmelerine büyük katkı sağlar. Yapbozlar çocuklarda kavrama becerilerinin yanı sıra en önemli ince motor beceriler arasında olan el-göz koordinasyonunu da geliştirir. Çocuğunuzun bir bulmacayı tamamlamasını beklemek bazen sinir bozucu olabilir; özellikle küçük çocuklar yapboz yaparken sabırsız olabilir, kolayca vazgeçebilir, parçaları kaybedebilir ya da ağızlarına koymaya çalışabilirler. Ama eğer sabırlı olursanız, emin olun çocuğunuzun bu aktiviteden elde edeceği faydaya değecektir. Çocuğunuzun yapboza alışması için önce en kolay modellerden başlayın ve daha zor olanlara doğru acele etmeden ilerleyin. Çocuğunuzun bir bulmacayı tamamlayarak elde edeceği mutluluk ve memnuniyet duygusunu izlemek, sizin için de tatmin edici olacaktır.
3. Çizim ve boyama: Çocuğunuzu resim çizmeye ve boyama yapmaya teşvik edin. Bu aktiviteler yalnızca ince motor becerileri geliştirmek açısından fayda sağlamaz, aynı zamanda yaratıcılığa ve hayal gücünün gelişmesine de destek olur. İlgi alanlarını artırmak ve çocuğunuzun el-göz koordinasyonu becerisini artırmak için farklı boyama türlerini ve boya kalemi, tebeşir, parmak boyaları, boyama fırçası gibi farklı malzemeleri kullanın. İnce bir fırçayla boyama yapmak, çocukların fırça tutmayı öğrenmelerini ve kalem ve diğer yazma-çizme araç gereçlerine daha kolay hakim olmalarını sağlar. Bir resimdeki sayılarla ayrılmış belli alanları farklı renklere boyamak da bu aktivitenin en faydalı şekillerinden biridir.
4. Maşa ve cımbız: Boncuk, düğme, üzüm, ufak taneli yiyecekler gibi nesnelerin bir mutfak maşası ya da cımbız kullanılarak kaldırılması ve kaplara/kutulara konulması da çocuklarda hem kavrama hareketinin, hem de el-göz koordinasyonunun geliştirilmesi açısından çok iyi bir egzersizdir.
5. Makasla kesme: Renkli elişi kağıdı ya da ince kartonların üzerine çizilmiş basit figürlerin makasla kesilmesi çocuklarda motor becerileri geliştirmek söz konusu olduğunda yapılabilecek en faydalı aktivitelerden biridir.
6. Banyo oyunları: Banyo süngerleri, su kovaları ve banyo oyuncakları çocuğunuzun kavrama becerisini eğlenerek geliştirebileceği mükemmel kaynaklardır.
7. Legolar ve küpler: Çocuğunuzun legolarla ve küçük küplerle hayal gücüne uygun yapılar inşa etmesine izin verin! Bu oyuncaklar ince motor becerileri arasında yer alan itme ve çekme hareketlerinin geliştirilmesi açısından son derece faydalıdır. Özellikle legolar aynı zamanda yaratıcılığın geliştirilmesine de katkı sağlar. Çocukların lego ve inşa küpleri ile oynayarak öğrenebilecekleri diğer beceriler arasında sabır ve devamlılık, başarma hissi ve problem çözme yeteneği bulunur.
